Аввало, кредит олаётганда пулни қандай сарфлаш ҳақида эмас, балки олинган қарзни қандай қайтариш ҳақида ўйлаш керак. Бунинг учун кредит мажбуриятларини олишдан олдин, бундай юк сизнинг бюджетингизга мос келадими ёки йўқлигини аниқлашингиз керак.
1. Тўлов жадвалига риоя қилинг
Биринчи қадам – тўлов жадвалини диққат билан кўриб чиқиш ва иложи борича унга риоя қилишга ҳаракат қилиш – тақвимингизда тўловларни амалга ошириш саналарини белгиланг. Даромад ва харажатларингизни батафсил таҳлил қилинг. Сиз ҳар ой молиявий ҳисоботларни юритишингиз ва натижаларни ёзиб олишингиз мумкин. Шунингдек, даромад ва харажатларни ҳисоблаш учун мобил иловани юклаб олишингиз мумкин.
2. Кераксиз харажатларни иложи борича камайтиринг.
Шуни тушуниш керакки, маълум харажатларни камайтирмасдан сиз кредитни тўлай олмайсиз, чунки у бўйича тўловлар ҳам бюджетингизнинг мажбурий харажатлари ҳисобланади.
Барча даромадларингизни, харажатларингизни таҳлил қилинг ва фақат асосий нарсаларни қолдиринг (масалан, транспорт харажатлари).
Бу ерда сиз кредитни тезда қайтариш фойдасига вақтинча нимадан воз кечишингиз мумкинлигини иложи борича аниқлаб олишингиз керак. Шунингдек, қиммат одатлардан халос бўлишни ўз ичига олиши керак (алкогол, сигарет, кафеларда ходимлар билан тушлик ва бошқалар).
Эсда тутингки, бу фақат вақтинчалик кескин чоралар бўлиб, қарздан халос бўлишга ёрдам беради.
3. 10% қўшинг!
Кредитни муддатидан олдин тўлаш ортиқча тўловларни тежашга ёрдам беради. Кредитни бир вақтнинг ўзида тўлаш учун сиз муддатидан олдин тўлаш учун жамламаслигингиз керак. Ҳар ой тўловингизга оз миқдорда қўшсангиз яхши бўлади.
Агар сиз ҳар ойда тўловингизга камида 10% қўшсангиз, кредитни тезроқ ёпишингиз ва ортиқча тўловларни тежашингиз мумкин.
4. Молиявий ёстиқни яратинг
Молиявий ёстиқ – бу фавқулодда вазият учун пул. Яқин келажакда нима бўлишини олдиндан айтиб бўлмайди – иш жойини йўқотиш, соғлиқ муаммолари ва бошқа форс-мажор ҳолатлари.
Кейинги кредит тўловларини ўтказиб юбормаслик учун сизда молиявий хавфсизлик ёстиғи бўлиши керак. Бундай ҳолда, молиявий ёстиқнинг ҳажми камида 6 ойлик умумий харажатларингизга (шу жумладан кредит тўловлари) тенг бўлиши керак. Бунинг учун сиз онлайн омонат очишингиз ва унга ҳар ой маълум миқдорни юборишингиз мумкин.
Муҳим! Бундай захирага пулни харажатлардан кейин эмас, балки даромад олганингизда қўйиш керак. Бундай мунтазам ҳисса, ҳатто кичик миқдор (иш ҳақининг тахминан 10%), вақт ўтиши билан сезиларли миқдорни йиғишга ёрдам беради.
5. Кечикишдан сақланинг!
Ҳеч қандай ҳолатда сиз кредит тўловларини ўтказиб юбормаслигингиз керак, шунда ойлик тўлов миқдори учун жарима ундирилмайди. Тўлов ўз вақтида келишига ишонч ҳосил қилиш учун ҳар доим тўловни муддатидан бир неча кун олдин амалга оширинг. Агар тўлов санаси ҳафта охири ёки дам олиш кунига тўғри келса, у ҳам олдиндан тўловни амалга оширишга арзийди.
Бунга йўл қўймаслик учун сиз нафақат тўловни амалга ошириш керак бўлган санани эслаб қолмай, балки тўлов учун керакли миқдорни ҳам тайёрлашингиз керак.
Кредитни тўлаш санаси учун тақвимга эслатма қўйиш ёки санани белгилашни тавсия қиламиз.
Муҳим! Кредит шартномасини ва тўлов жадвалини сақланг. Унга имзо қўйишдан олдин сиз уни ўқиш учун олиб кетишингиз ва ходимга ноаниқ маълумотлат ҳақида саволлар беришингиз мумкин.
Нега кредитни тўғри тўлаш муҳим?
Кечикишлар кредит тарихингизга салбий таъсир қилади. Ўтказиб юборилган тўловлар сизнинг кредит тарихингизни бузади ва келажакда ҳар қандай турдаги кредит олиш имкониятингизга салбий таъсир кўрсатиши мумкин.
