Avvalo, kredit olayotganda pulni qanday sarflash haqida emas, balki olingan qarzni qanday qaytarish haqida o’ylash kerak. Buning uchun kredit majburiyatlarini olishdan oldin, bunday yuk sizning byudjetingizga mos keladimi yoki yo’qligini aniqlashingiz kerak.
1. To’lov jadvaliga rioya qiling
Birinchi qadam – to’lov jadvalini diqqat bilan ko’rib chiqish va iloji boricha unga rioya qilishga harakat qilish – taqvimingizda to’lovlarni amalga oshirish sanalarini belgilang. Daromad va xarajatlaringizni batafsil tahlil qiling. Siz har oy moliyaviy hisobotlarni yuritishingiz va natijalarni yozib olishingiz mumkin. Shuningdek, daromad va xarajatlarni hisoblash uchun mobil ilovani yuklab olishingiz mumkin.
2. Keraksiz xarajatlarni iloji boricha kamaytiring.
Shuni tushunish kerakki, ma’lum xarajatlarni kamaytirmasdan siz kreditni to’lay olmaysiz, chunki u bo’yicha to’lovlar ham byudjetingizning majburiy xarajatlari hisoblanadi.
Barcha daromadlaringizni, xarajatlaringizni tahlil qiling va faqat asosiy narsalarni qoldiring (masalan, transport xarajatlari).
Bu yerda siz kreditni tezda qaytarish foydasiga vaqtincha nimadan voz kechishingiz mumkinligini iloji boricha aniqlab olishingiz kerak. Shuningdek, qimmat odatlardan xalos bo’lishni o’z ichiga olishi kerak (alkogol, sigaret, kafelarda xodimlar bilan tushlik va boshqalar).
Esda tutingki, bu faqat vaqtinchalik keskin choralar bo’lib, qarzdan xalos bo’lishga yordam beradi.
3. 10% qo’shing!
Kreditni muddatidan oldin to’lash ortiqcha to’lovlarni tejashga yordam beradi. Kreditni bir vaqtning o’zida to’lash uchun siz muddatidan oldin to’lash uchun jamlamasligingiz kerak. Har oy to’lovingizga oz miqdorda qo’shsangiz yaxshi bo’ladi.
Agar siz har oyda to’lovingizga kamida 10% qo’shsangiz, kreditni tezroq yopishingiz va ortiqcha to’lovlarni tejashingiz mumkin.
4. Moliyaviy yostiqni yarating
Moliyaviy yostiq – bu favqulodda vaziyat uchun pul. Yaqin kelajakda nima bo’lishini oldindan aytib bo’lmaydi – ish joyini yo’qotish, sog’liq muammolari va boshqa fors-major holatlari.
Keyingi kredit to’lovlarini o’tkazib yubormaslik uchun sizda moliyaviy xavfsizlik yostig’i bo’lishi kerak. Bunday holda, moliyaviy yostiqning hajmi kamida 6 oylik umumiy xarajatlaringizga (shu jumladan kredit to’lovlari) teng bo’lishi kerak. Buning uchun siz onlayn omonat ochishingiz va unga har oy ma’lum miqdorni yuborishingiz mumkin.
Muhim! Bunday zaxiraga pulni xarajatlardan keyin emas, balki daromad olganingizda qo’yish kerak. Bunday muntazam hissa, hatto kichik miqdor (ish haqining taxminan 10%), vaqt o’tishi bilan sezilarli miqdorni yig’ishga yordam beradi.
5. Kechikishdan saqlaning!
Hech qanday holatda siz kredit to’lovlarini o’tkazib yubormasligingiz kerak, shunda oylik to’lov miqdori uchun jarima undirilmaydi. To’lov o’z vaqtida kelishiga ishonch hosil qilish uchun har doim to’lovni muddatidan bir necha kun oldin amalga oshiring. Agar to’lov sanasi hafta oxiri yoki dam olish kuniga to’g’ri kelsa, u ham oldindan to’lovni amalga oshirishga arziydi.
Bunga yo’l qo’ymaslik uchun siz nafaqat to’lovni amalga oshirish kerak bo’lgan sanani eslab qolmay, balki to’lov uchun kerakli miqdorni ham tayyorlashingiz kerak.
Kreditni to’lash sanasi uchun taqvimga eslatma qo’yish yoki sanani belgilashni tavsiya qilamiz.
Muhim! Kredit shartnomasini va to’lov jadvalini saqlang. Unga imzo qo’yishdan oldin siz uni o’qish uchun olib ketishingiz va xodimga noaniq ma’lumotlat haqida savollar berishingiz mumkin.
Nega kreditni to’g’ri to’lash muhim?
Kechikishlar kredit tarixingizga salbiy ta’sir qiladi. O’tkazib yuborilgan to’lovlar sizning kredit tarixingizni buzadi va kelajakda har qanday turdagi kredit olish imkoniyatingizga salbiy ta’sir ko’rsatishi mumkin.